yule
Yönetici
yule' Alıntı:Yunan mitolojisinde ilk kadın, Zeus tarafından insanlığı cezalandırmak için hazırlandığına inanılırdı.
Efsaneye göre, Zeus kendinden ateşi çalıp insanlara veren Prometheus'un kardeşi Epimetheus'a balçıktan yapılmış tanrısal güzellik ve zekaya sahip Pandora'yı eş olarak gönderir. Epimetheus kardeşinin tüm uyarılarına karşı Pandora ile evlenir. Zeus, Pandora'ya evlilik hediyesi olarak topraktan yapılmış, çömlek benzeri bir kutu hediye eder ama bu kutu asla açılmamalıdır. Bir süre sonra merakına yenilen Pandora, kutuyu açar ve içinden tüm kötülüklerin dünyaya yayılmasına neden olur. Son anda kapattığı sandığın içinde ise geriye sadece umut kalır.
Pandora yunan mitolojisinde dunyadaki ilk kadindır
Zeus'un titanları yendikten sonra onlardan edindiği üvey oğlu hephaestus (zanaatkarlarin tanrisi) ilk insanları yarattı. zeusa isyan etsinler ve eş koşsunlar diye (bu arada hephaestus insanı toprak su ve gözyaşından yaratmıştır.). Nitekimde aynen oyle oldu. insanlar baş tanrı Zeusa isyan ettiler onunla dalga geçtiler. Tanrı Zeus insanları yok edebilirdi ama o bunu yapmadı ve insanlara bir ders vermek istedi bu sebeble pandorayı yarattı.
Pandorayı baş tanrı zeus yarattığında kusursuz güzelikteydi. Diğer tanrılardan; aphrodite guzellik, apollo muzik gibi.. yetenekler verdi pandoraya.. ve pandora'yla birlikte asla acmamasini soyledigi bir kutuyu da dunyaya yolladı tabii ki kusursuz! bir kadin olan pandora merakina yenilerek kutusunu acar ve kutunun icine zeus tarafindan konulmus olan insanlar icin butun kotulukler (hastaliklar ve kotu duygular ve dusunceler) kacar ve dunyaya yayilir. pandora bunu farkedince kutuyu kapatmaya calisir fakat artik hersey kutudan kacmistir bir tek sey haric, umut.
diğer bir efsaneye göre prometheus zeusu aldatmaya çalışır fakat zeus yemez bunu ve çok sinirlenir. hem prometheusa hem de insanlara ceza vererek intikam almaya karar verir. bu nedenle insanlardan ateşi alır. fakat prometheus bir kamışla ateşten bir tutam çalar ve bunu insanlara verir. bunu gören zeus çok sinirlenir ve insanların başına en büyük belayı göndermeye and içer. bu bela kadındır. efsaneye göre şöyle(mitoloji sözlüğünden alıntıdır):
"prometheus'un kurnazlıkla çalarak insanlara verdiği akıl onları şımartınca zeus o zamana kadar yalnız erkeklerden ibaret olan insan topluluğuna ceza vermek istedi ve onlara kadını gönderdi. zeus , oldukça başarılı bir usta olan oğlu hephaistos'tan kadını yaratmasını istedi. hephaistos babasının isteği üzerine çamuru su ile yoğurdu ve görenleri şaşırtacak güzellikte bir kadın vücudu yarattı.
olympos'ta oturan tanrıçaların en güzeli olan ve kendi karısı olan aphrodite'in vücudunu model olarak kullanmıştı. heykel bitince onun kalbine ruh yerine bir kıvılcım koydu. o zaman heykelin gözleri açıldı. kolları bacakları kıpırdamaya ve dudakları konuşmaya başladı. onu süslemek için bütün tanrılar ve tanrıçalar yardım ettiler. herkes kendisinden ona bir şey armağan etti ve ona rumca "bütün armağan" anlamına gelen pndora adını taktılar. athena ona güzel bir kemer, süslü elbiseler verdi. letafet perileri kharites beyaz göğsüne parlak altın gerdanlık taktılar. aphrodite başına güzellikler saçtı. güzel saçlı horalar ilkbahar çiçekleriyle onu süslediler. hermes pandora'nın kalbine, hıyanet ve aldatıcı sözler yerleştirdi. zeus da ona esrarlı bir kutu armağan etti ve ona dediki; sakın verdiğim kutuyu açma, içindeki iyi şeyler uzaklara kaçar ve onların yerine fenalıklar gelir, seni rahatsız ederler. bu kutuyu iyi sakla bütün insanların saadeti ve felaketi bu kutunun açılıp açılmamasına bağlıdır. böyle dedikten sonra baş tanrı ilk kadını yeryüzüne indirdi ve prometheus'un kardeşi epimetheus'a gelin olarak gönderdi. prometheus kardeşine zeus'dan hiç bir şekilde hediye kabul etmemesini tembih ettiği halde pandora'nın güzelliğine hayran kalan epimetheus öğüdü tutmadı ve onunla evlendi.
pandora da tıpkı tüm kadınlar gibi doğuştan meraklı olduğunda dünyaya gelir gelmez kutunun içinde ne olabileceğini düşünmeye başladı ve zeus'un uyarısını unutarak kutuyu açtı. kutunun içindeki hastalık, keder, ıstırap, yalan, riya gibi insanları rahatsız edecek ve onları felakete sürükleyecek ne kadar kötülük varsa hepsi açılan kutudan kuşlar gibi uçuştular. pandora hatasını anlayarak biraz sonra kutuyu kapadı ancak kutuya kapatılan kötülüklerin arasında, insanları yaşatacak, teselli edecek "ümit" te vardı. fakat ümit dışarı çıkamamış kutuda kalmıştı.. böylece zeus ilk kadını beraberinde kötülüklerle dolu bir kutuyla yeryüzüne yollayarak insanlardan intikam almıştı."
Prometheus
Prometheus. Yunan tanrıları içinde belki de insanlara en yakın olanı. İnsanlara bir çok hediye vermiş ve karşılığında tüm tanrılarının öfkesini çekerek sonsuz işkencelere mahkum edilmiş iyi yürekli bir tanrı. Öncelikle kimdir bu Prometheus;
Zeus gelip de onları dünyadan sürmeden önce dünyayı büyük tanrılar olarak bilinen Titanlar yönetirmiş. Hem çok iri yapılı hemde çok güçlü olan bu büyük tanrıların sadece bir kaçı destanlarda isimleriyle anlatılır. Yer küreyi sırtında taşıyan Atlas yada dünyayı sardığına inanılan ırmak tanrısı Okeanos. İşte bu büyük titanlardan biri olan Iapetos un oğlu olan Prometheus da bu titan soyundan gelmektedir. Tanrıların tanrısı Zeus un babası da bu titanların en güzlüsü olan Kronos tur. Kronos daha Zeus doğduğunda onun kendi sonunu hazırlayacağını biliyordu ama kadere engel olamadı ve oğlu gelerek tahtından etti onu.
Prometheus un destanlarda girişi Zeusu kızdırması ve ilk kadının yaradılışıyla başlar. Zeus dünyayı Titanlardan temizleyip tüm tanrıları düzene soktuktan sonra yaradılış çağı başlamıştı. Yunan mitolojisi kaynaklı yaradılış efsanelerinin sonunda beşinci soy diye bilinen ve şu andaki bizim soyumuzun ataları olarak bilinenler yaratıldı. Ama sadece erkeklerden oluşmaktaydı bu soy. İşte bu çağda yaşayan beşinci soyun insanları Zeusu kızdırarak onlardan ateşi geri almasına neden olmuşlardı. Zeus o kadar kızdı ki insanlarda ateşle birlikte iyileşebilme özelliklerini de insanlardan aldı. Prometheus tanrıların tanrısına ilk burada karşı gelmiş ve tanrısal ateşi insanlara geri ulaştırmak için Olympos dağından çalmıştı.
Zeus, tanrıların tanrısı böyle bir ihaneti asla cezasız bırakır mı? Öyle bir oyun oynadı ki hem insanlara hem de Prometheusa. Tanrıların tanrısı tüm güzellikleri bir araya toplayarak ilk kadını yarattı. Zeus diğer tanrı ve tanrıçalardan onun için armağanlar vermelerini istedi. Aphordite güzelliğini , Athena zekasını, Apollon bilgeliği verdi. Ama hiçbir şey kadının merakının önüne geçmeye yetmedi. Bu yaratılan ilk kadına Zeus "herkezin armağanı" anlamına gelen Pandora ismini verdi. Bu güzel "felaket" yaratılınca Zeus onu yeryüzüne indirdi. Böylece kadınla erkek arasındaki büyük mücadele başlamış oldu.
Prometheus Zeusun yapacaklarını tahmin ederek kardeşi Epimetheus a tanrıların tanrısından gelecek armağanları almamasını söyledi. Çünkü Prometheus biliyordu ki öc alma isteğiyle yanan Zeus onun için çok büyük cezalar planlamaktaydı. Prometheus un tüm uyarılarına rağmen Pandora Epimetheus un sarayına ayak bastığında tüm uyarıları bir anda silmeyi başaran güzelliğiyle kralı kendine hemen hayran bıraktı. Sarayda yaşadığı günler boyunca kendisine Zeus tarafından verilen ve kesinlikle açılmaması emredilen sandık onun ilgisini hep çekti. İşte kadının merakı burada apollon un kendisine verdiği bilgelikten ve Athena nın kendisine verdiği akıldan daha önce geçerek Pandora yı pençesine aldı. Pandora tüm emirleri unutarak sandığı açtığında yaptığı hatanın ne kadar büyük olduğu geçte olsa fark etti. İnsanlığa zarar verecek olan hastalık, acılar, kederler, kötülüklerin tamamı çıktı ve insanlığa musallat oldu. Pandora son anda sandığı kapatmayı başardı ve sadece insanlığın elinde tek güzel şey kaldı: Umut. O günden sonra insanlar tüm kötülüklere umut ederek karşı durmayı başarmışlardır.
Bu Zeusun insanlığa verdiği cezaydı. Birde Prometheusa verdiği bir ceza vardı ki yıllarca sürecek. Prometheus Kafkas dağına büyük bir kayaya Ateşin tanrısı demirci ve tanrıların silahlarının yapıcısı Hephaistos tarafından yapılan kırılmaz büyük zincirlerle bağlandı. Zeus tarafından yaratılan büyük bir kartal her gün sabahtan gelecek ve vücudunu didik didik edip karaciğerini yiyecek, bu büyük acılar akşam vakti dinecek. Ama Prometheus un acısı çok uzun süre dinmemiş, titanlardan biri olan Prometheus ölümsüz olduğu için ölme lüksüne sahip değilmiş. Her gece tekrar vücudu kendini yenileyip eski haline geliyor ve yeniden kartal gelip ona acılar veriyordu. Zeus un bu acılı cezayı aslında Prometheus un bildiği bir sırrı ona söyletmek için verdiğine inanılır ama sır nedir yada Zeus bu sırrı onun ağzından alabilmiş midir kesin bir bilgi yok. Sonuç olarak uzun yıllar sonunda Zeus un efsanelere konu olan oğlu Herakles (Hercules) gelip zincirleri kırarak ve kartalı öldürerek Prometheus u serbest bırakmıştır. Aslında efsanelerde Heraklesin bunu yapmasını Zeusun bizzat istediği belirtilir ama ceza dan neden vazgeçmiştir işte bu sorunun cevabı verilmez.
