Beynimiz Şekilden Şekile Giriyor

şinçeyank

Kayıtlı Üye
Yeni bir şey öğrenirken neler yaparsınız? Not mu alırsınız... Tekrarlar mı yaparsınız... Uygulamaya mı geçirirsiniz... Yeni bilgi edinmek için beynimiz de şekilden şekile giriyor. İşte öğrenme sürecinde beynimizde yaşananlar...

ÖĞRENİRKEN BEYİN ŞEKİLDEN ŞEKLE GİRİYOR


Öğrenme süreci sırasında beyinde neler oluyor? Bu sorulara yanıtları tam olarak bilmiyoruz. Ama son yıllarda beynin görüntülenme teknikleri geliştikçe yeni buluşlar ortaya çıkıyor.


Yapılan araştırmalar uzun süren yoğun bir öğrenme sürecinin beynin ilgili bölümünü büyüttüğünü ortaya koyuyor. Örneğin yoğun piyano dersleri alıyorsanız, beyninizin müzik öğrenme ile ilgili kısmında bol kanlanma ve büyüme gözlenmekte. Ancak bazı araştırmalar bu yoğun öğrenme süreci bitince büyümenin arkasından küçülmenin geldiğini, beynin ilgili bölümünün gene eski büyüklüğüne gerilediğini, fakat öğrenilen beceri düzeyinde bir azalma olmadığını gösterdi.


Dallas’taki Teksas Üniversitesi’nde Dr. Kilgard farelerle bu konuda yaptığı araştırma sonuçlarını Science dergisinde yayımladı. Fare beyinlerinde işitme bölgesi (auditory cortex) etrafından yapılan deneylerde, öğrenme süreci sırasında beynin bu bölgesinde görülen büyümenin kısa sürdüğü, öğrenilen becerinin kalıcı olarak yerleşmesinden sonra, yoğun pratiğe karşın bu bölgenin tekrar küçülerek eski haline döndüğü görüldü.


Beynin bu davranışı kasların davranışı ile uyumlu değil. Kaslarda yoğun pratik yani egzersiz, büyümeyi sürdürmekte. Beyinde ise öğrenilen şey artık öğrenildiği zaman daha ilerleyecek bir durum yoksa beyindeki büyüme pratiğe karşın durmakta ve gerilemekte. Yani beyin kas gibi büyümeyi sürdürmüyor.


Farelerin beyni tekrar küçülüp eski boyutlarına geldiğinde eğitimden geçmiş farelerle o eğitimi almamış farelerin beyin büyüklüklerinde fark bulunmuyordu. Halbuki eğitimli farelerin kazandığı beceri kaybolmamıştı. O zaman sadece beyin büyüklüğüne bakarak öğrenmenin yer alıp almadığı anlaşılamazdı. O halde öğrenme beyinde neyi değiştirmişti?


Ortaya çıkan başka bir soru, beynin toplam miktarı değişmediğine göre, her yeni bir öğrenme süreci eskiden öğrenilmiş bir beceriyi azaltıyor veya saf dışına mı itiyor? Beyin miktarı artmadığına göre öğrenme kapasitesi ne ile sınırlı? Öğrenme beynin içinde neyi değiştiriyor?


Kilgard öğrenmenin beyinde mikroskopik düzeyde nispeten az sayıda nöron ve sinapslarla başarıldığına inanıyor. Kilgard'a göre, yoğun öğrenme süreci başladığında beyin henüz ne yapacağını, nasıl organize olacağını bilemiyor ve birçok yolu deniyor. İşte bu birçok yolu denemesi birçok nöron ve sinapsı meşgul ediyor ve dolayısıyla beynin o bölgesi besleniyor ve büyüyor. Ancak söz konusu beceri öğrenildiğinde o denenen birçok yolun sadece belirli bir tanesinde karar kılınıyor ve artık o beceri için nispeten az sayıdaki o belirli grup nöron görevli oluyor. Diğer denenen nöronlar serbest kalıyor. Bunun için de büyüyen beyin gene eski halini alıyor.


Nasıl ki yaşamımızda bir sorunu çözmek için değişik yollar denersek, beyin de aynen bizler gibi, öğrenirken değişik yollar deniyor. Beyinde trilyonlarca nöron bulunduğu, bunların birçoğunun kullanılmadığı göz önüne alındığında Kilgard'ın bu açıklaması şimdilik makul geliyor.


Kaynak: bilimania.com
 
Geri
Üst